12 Kasım 2020 Perşembe 08:10 Güncelleme : 12 Kasım 2020 Perşembe 08:10
Bugünkü yazımızda tüketici sözleşmelerinden ‘mesafeli sözleşmeleri’ tanıtmaya çalışacağım.
Satıcı veya sağlayıcı ile tüketicinin eş zamanlı fiziksel varlığı olmaksızın, mal veya hizmetlerin uzaktan pazarlanmasına yönelik olarak oluşturulmuş bir sistem çerçevesinde, taraflar arasında sözleşmenin kurulduğu ana kadar ve kurulduğu anda dâhil olmak üzere uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle kurulan sözleşmelere, mesafeli sözleşmeler denir.
Mal: Alışverişe konu taşınır eşya, konut veya tatil amaçlı taşınmaz mallar ile elektronik ortamda kullanılmak üzere hazırlanan yazılım, ses, görüntü ve benzeri her türlü gayri maddi malları,
Hizmet: Bir ücret veya menfaat karşılığında yapılan ya da yapılması taahhüt edilen mal sağlama dışındaki her türlü tüketici işleminin konusunu,
Sağlayıcı: Kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla tüketiciye hizmet sunan ya da hizmet sunanın adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi,
Satıcı: Kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla tüketiciye mal sunan ya da mal sunanın adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi,
Tüketici: Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla mal veya hizmeti alan gerçek veya tüzel kişiyi,
Uzaktan iletişim aracı: Mektup, katalog, telefon, faks, radyo, televizyon, elektronik posta mesajı, kısa mesaj, internet gibi fiziksel olarak karşı karşıya gelinmeksizin sözleşme kurulmasına imkân veren her türlü araç veya ortamı,
Yan sözleşme: Bir mesafeli sözleşmeyle ilişkili olarak satıcı, sağlayıcı ya da üçüncü bir kişi tarafından sözleşme konusu mal ya da hizmete ilave olarak tüketiciye sağlanan mal veya hizmete ilişkin sözleşmeyi ifade eder.
Kanun koyucu, bazı tüketici işlemlerinin mesafeli sözleşme şeklinde kurulmasına izin verilmemiştir. Bunlar: Finansal hizmetler, otomatik makineler aracılığıyla yapılan satışlar, halka açık telefon vasıtasıyla telekomünikasyon operatör kullanımları, bahis, çekiliş, piyango ve benzeri şans oyunlarına ilişkin hizmetler, taşınmaz malların veya bu mallara ilişkin hakların oluşumu ile devri veya kazanımı, konut kiralama, paket turlar, devre mülk, devre tatil, uzun süreli tatil hizmeti ve bunların yeniden satımı veya değişimi, yiyecek ve içecekler gibi günlük tüketim maddelerinin tüketicinin meskenine veya iş yerine götürülmesi, yolcu taşıma hizmetleri, malların montajı ile bakım ve onarımı, bakımevi hizmetleri, çocuk veya yaşlı ya da hasta bakımı gibi ailelerin ve kişilerin desteklenmesine yönelik sosyal hizmet sözleşmeleri, mesafeli olarak kurulamayan sözleşmelerdir.
Mesafeli sözleşme kurulmadan önce satıcı veya sağlayıcı, adını, unvanını, varsa MERSİS numarasını bildirip kendisini tanıtarak, tüketiciye ‘mal’ veya ‘hizmetin’ nitelikleri, satıcı veya sağlayıcının açık adresi ve benzeri iletişim bilgileri ile varsa satıcı veya sağlayıcının adına ya da hesabına hareket edenin kimliği, adresi, varsa diğer iletişim bilgileri, açık artırma veya eksiltme yoluyla kurulan sözleşmelerde satıcı veya sağlayıcı yerine açık artırmayı yapanın bilgilerine yer verilmesi gerekir.
Mal veya hizmetin tüm vergileri dâhil toplam fiyatı, niteliği itibariyle önceden hesaplanamıyorsa fiyatın hesaplanma usulü, varsa tüm nakliye, teslim ve benzeri ek masraflar ile bunların önceden hesaplanamaması halinde ek masrafların ödenebileceği bilgisi, sözleşmenin kurulması aşamasında uzaktan iletişim aracının kullanım bedelinin olağan ücret tarifesi üzerinden hesaplanamadığı durumlarda, tüketicilere yüklenen ilave maliyet, ödeme, teslimat, ifaya ilişkin bilgiler ile varsa bunlara ilişkin taahhütler ve satıcı veya sağlayıcının şikâyetlere ilişkin çözüm yöntemleri, Cayma hakkının olduğu durumlarda, bu hakkın kullanılma şartları, süresi, usulü ve satıcının iade için öngördüğü taşıyıcıya ilişkin bilgiler ile cayma bildiriminin yapılacağı iletişim bilgileri, cayma hakkının kullanılamayacağı durumlar, depozitolar ya da diğer mali teminatlar, dijital içeriklerin işlevselliğini etkileyebilecek teknik koruma önlemleri ile çalışabileceği donanım bilgisi, uyuşmazlıkta başvuru yollarının açıklanması ve yazılı olarak da mesafeli sözleşmeye eklenmesi gerekir. Toplam fiyatın, her faturalama dönemi bazında toplam masrafları içermesi zorunludur.
Nakliye ve benzeri ek masraflar ile bunların önceden hesaplanamaması halinde ek masrafların ödenebileceği bilgisi verilmemiş ise tüketici bunları karşılamakla yükümlü değildir.
Tüm bu hususlarda en az 12 punta büyüklüğünde, anlaşılabilir bir dilde, açık, sade ve okunabilir bir şekilde satıcı veya sağlayıcı tarafından yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile bilgilendirme yapılması zorunludur. Ön bilgilendirmeyi yaptığının ispat yükü satıcı veya sağlayıcıdadır.
Mesafeli sözleşmenin sesli iletişim yoluyla kurulması halinde satıcı veya sağlayıcı, bilgilendirmeyi en geç mal teslimine veya hizmet ifasına kadar yazılı olarak da göndermek zorundadır.
Anında ifa edilen hizmet satışlarına ilişkin sözleşmelerde tüketicinin, sipariş vermeden hemen önce söz konusu ortamda, açık ve anlaşılır bir şekilde bilgilendirilme yapılması gerekir ve yeterlidir.
Satıcı veya sağlayıcı, tüketiciden, ön bilgilendirme yapıldığına dair teyit alması gerekli ve zorunludur. Teyit alınmamış ise sözleşme kurulmamış sayılır.
Satıcı veya sağlayıcı, tüketici siparişi onaylamadan hemen önce, verilen siparişin ödeme yükümlülüğü anlamına geldiği hususunda tüketiciyi açık ve anlaşılır bir şekilde bilgilendirmek zorundadır. Aksi halde tüketici siparişi ile bağlı değildir.
Tüketicinin mesafeli sözleşme kurulması amacıyla satıcı veya sağlayıcı tarafından telefonla aranması durumunda, her görüşmenin başında satıcı veya sağlayıcı kimliğini, eğer bir başkası adına veya hesabına arıyorsa bu kişinin kimliğini ve görüşmenin ticari amacını açıklaması zorunludur. Satıcı veya sağlayıcı, cayma hakkı konusunda tüketicinin bilgilendirildiğini ispat etmekle yükümlüdür. Tüketici, cayma hakkı konusunda gerektiği şekilde bilgilendirilmezse, cayma hakkını kullanma süresi başlamaz. Bu süre her halükarda Kanunda öngörülen cayma süresinin bittiği tarihten itibaren bir yıl sonra sona erer.
AV. Bahattin Çelik
12.11.2020
Yenigün Gazetesinde basıldığı gibi taşınmıştır.
https://gazeteyenigun.com.tr/yazarlar/bahattin-celik/mesafeli-sozlesmeler/34670
Comments